Rối loạn nội tiết tố nữ: Nguyên nhân, Biểu hiện và Điều trị

Nội tiết tố nữ estrogen có thể được ví như cội nguồn của sự tươi trẻ, nội tiết tố nữ tác động vào toàn bộ yếu tố sinh lý, sức khỏe, vóc dáng của người phụ nữ. Thiếu nội tiết tố không tốt mà thừa cũng gây nguy hại đến sức khỏe của chị em khá nhiều. Bài viết sau đây sẽ phân tích các dấu hiệu và đưa ra giải pháp giúp chị em cân bằng nội tiết tố nữ estrogen hiệu quả.

Rối loạn nội tiết tố nữ là gì?

Khi cơ thể người phụ nữ ở trạng thái bình thường thì nội tiết tố sẽ đóng vai trò cân bằng sự trao đổi chất và các chức năng sinh lý của cơ thể. Cụ thể như:

• Sinh lý: Giúp duy trì hoạt động bình thường của các cơ quan sinh dục nữ, hình thành chu kỳ kinh nguyệt, giúp tăng ham muốn, tăng dịch nhờn âm đạo tránh tình trạng khô âm đạo gây đau rát khi quan hệ.
• Sức khỏe: Ngăn ngừa lão hóa, giúp ngủ ngon, tinh thần vui vẻ, sản khoái.
• Sắc đẹp: Giúp ngực nở, eo thon, lỗ chân lông nhỏ, giữ nước dưới da, giúp làn da căn mịn, hạn chế nám da, tàn nhang và các vết chân chim, giúp tóc mượt chắc khỏe…

Tuy nhiên, nếu như các hormone quá ít hoặc quá nhiều thì sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn nội tiết tố nữ gây ảnh hưởng nghiệm trọng đến cuộc sống.

Có 2 dạng: Suy giảm nội tiết tố nữ (thiếu hụt) và Cường nội tiết tố nữ (dư thừa).

Trong đó dạng suy giảm nội tiết tố là phổ biến hơn.

Rối loạn nội tiết tố nữ biểu hiện thế nào?

Một khi nội tiết tố trong cơ thể người phụ nữ bị rối loạn thì sẽ kéo theo rất nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe, thẩm mỹ. Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị rối loạn nội tiết tố rõ nhất chính là:

Nổi mụn bất thường trên da

Các bác sĩ chuyên khoa cho rằng, cơ thể nổi mụn bất thường là do sự thay đổi của hệ thống nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt là trong giai đoạn tuổi dậy thì. Dấu hiệu rối loạn nội tiết tố nữ này rất dễ phát hiện và gặp phải ở đa số chị em phụ nữ.

Bị đau đầu thường xuyên

Trừ trường hợp bị stress hay mệt mỏi thì lý do duy nhất khiến người phụ nữ bị đau đầu thường xuyên chính là do lượng estrogen quá thấp. Đau đầu thường xuyên cũng chính là một trong những dấu hiệu chứng tỏ cơ thể đang bị rối loạn nội tiết tố mà chị em cần phải lưu ý.

Thường xuyên bị mất ngủ

Mất ngủ là dấu hiệu rối loạn nội tiết tố cực kỳ nguy hiểm, cảnh báo cơ thể đang có nồng độ progesterone quá thấp. Progesterone là hormone giúp mang đến cảm thấy thoải mái, bình tĩnh và duy trì giấc ngủ ổn định hơn cho người phụ nữ. Tuy nhiên, nếu đang trong điều kiện bình thường mà vẫn bị mất ngủ thì đây là một dấu hiệu đáng lo ngại và chị em phải nghĩ ngay đến việc bị rối loạn nội tiết tố nữ.

Cơ thể tiết mồ hôi nhiều hơn

Việc cơ thể bỗng nhiên tiết ra nhiều mồ hôi hơn bình thường chứng tỏ quá trình cân bằng nội tiết tố trong cơ thể đang gặp vấn đề, làm cho hormone kiểm soát nhiệt độ bị mất đi. Dấu hiệu rối loạn nội tiết tố này hay gặp ở những người phụ nữ sau khi mãn kinh.

Cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi

Cơ thể có thể mệt mỏi khi gắng sức làm một việc gì đó nhưng nếu như lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi, ngay cả khi không làm gì thì đây chính là dấu hiệu mất cân bằng nội tiết tố nghiêm trọng mà chị em phụ nữ cần phải đề phòng vì lượng estrogen đang cao quá mức.

Cân nặng thay đổi

Khi bị rối loạn nội tiết tố thì cơ thể người phụ nữ sẽ rất dễ tăng cân, dù cho đang ăn kiêng. Sở dĩ xảy ra tình trạng này là do việc thiếu hụt hoặc dư thừa một số loại hormone sẽ khiến cơ thể tích trữ mỡ và phá vỡ các khối cơ, gây tăng cân không kiểm soát.

Gặp phải vấn đề về tiêu hóa, cảm giác thèm ăn đồ ngọt thường xuyên xuất hiện

Dạ dày bỗng nhiên khó chịu khi cơ thể trong trạng thái căng thẳng quá lâu cũng chính là dấu hiệu rối loạn nội tiết tố, nó tương tự như việc cơ thể bị stress và sản sinh ra một lượng lớn hormone và gây ra tình trạng trên. Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, khi nồng độ estrogen cao sẽ làm ảnh hưởng đến vi sinh vật trong ruột và gây ra các vấn đề về hệ tiêu hóa.

Mất khả năng tập trung, mất trí nhớ

Việc quên trước quên sau hay không thể tập trung để làm một việc gì đó chính là dấu hiệu khi cơ thể đang bị rối loạn nội tiết tố nữ. Nguyên nhân là do lượng estrogen thấp hoặc quá cao.

Chu kỳ kinh nguyệt thay đổi 

Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt là dấu hiệu của nhiều bệnh và hiện tượng, trong đó có nồng độ estrogen tăng quá cao. Việc estrogen tiết ra quá nhiều và kéo dài không lên xuống như chu kỳ kinh nguyệt bình thường nên không tạo được phóng noãn và kinh nguyệt.

Tăng cân nhanh chóng

Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất của nồng độ estrogen tăng, khi đột nhiên bạn tăng cân nhanh chóng. Nguyên nhân là do estrogen ngoài tiết ra ở buồng trứng còn được sản xuất trong tế bào mỡ. Chính vì thế, estrogen dư thừa gây tích tự chất béo trong cơ thể, đặc biệt vùng bụng. Ngực sưng và đau hoặc hiện tượng rụng tóc nhiều cũng là một triệu chứng của dư thừa estrogen.

Ai có thể bị mất cân bằng nội tiết tố nữ?

Phụ nữ bị suy giảm nội tiết tố nữ theo độ tuổi

Nội tiết tố nữ được tiết ra chủ yếu ở buồng trứng, chính vì vậy với phụ nữ bị teo buồng trứng, cắt buồng trứng hiển nhiên nội tiết tố nữ sẽ bị thiếu hụt nghiêm trọng.

Từ sau tuổi 30 buồng trứng bắt đầu suy giảm chức năng, do đó nội tiết tố nữ bắt đầu suy giảm, tuy nhiên suy giảm chưa nhiều. Đến độ tuổi tiền mãn kinh (ngoài 40 tuổi) thì mức độ suy giảm sẽ nhanh và mạnh hơn. Khi mãn kinh (ngoài 50 tuổi) buồng trứng ngừng sản xuất nội tiết tố nữ, cơ thể chỉ còn 10-15% estrogen so với lúc trẻ, lúc này sự thiếu hụt nội tiết tố nữ sẽ khiến phụ nữ cảm thấy khó chịu, mệt mỏi với một loạt thay đổi về tâm sinh lý và nhan sắc cũng như đối diện với nhiều bệnh tật khác.

Hiện tượng hồi xuân, đây là thời điểm mà các chị em đang bị thiếu hụt bỗng hồi xuân trở lại. thường thì là ở độ tuổi 42, tuy nồng độ cũng không quá nhiều nhưng cũng gây ra hiện tượng rối loạn nội tiết tố.

Rối loạn nội tiết tố nữ trong và sau khi sinh

Tình trạng này thường xảy ra với phụ nữ sau sinh. Bởi khi mang bầu, hàm lượng estrogen tăng mạnh để bảo vệ cho thai nhi, có những phụ nữ tăng từ 500-1000 lần, nhưng sau khi sinh, hormone estrogen lại nhường chỗ cho hormone prolactin để tiết sữa cho con bú. Chính sự tăng giảm quá nhanh nên các mẹ sau sinh rất dễ gặp tình trạng rồi loạn nội tiết tố.

Người lạm dụng các biện pháp tránh thai

Người bị các bệnh lý liên quan đến buồng trứng

Người bị mắc các bệnh lý ở buồng trứng như: Buồng trứng đa nang, Suy buồng trứng, Viêm buồng trứng, Viêm tắc vòi trứng, U nang buồng trứng…

Nguyên nhân nào gây mất cân bằng nội tiết tố nữ

Giải pháp cân bằng nội tiết tố nữ Estrogen hiệu quả

Dưới đây là một số giải pháp giúp chị em giải quyết tình trạng mất cân bằng nội tiết tố:

Duy trì lỗi sống khoa học, điều độ

• Sắp xếp thời gian tập thể dục hàng ngày, nên ưu tiên các bài tập Yoga hoặc Kegel sẽ giúp điều hòa việc sản xuất nội tiết tố nữ.
• Ăn đủ bữa, không kiêng hoàn toàn chất béo vì cơ thể thiếu chất béo khiến cơ thể khó sản sinh ra estrogen, ăn nhiều thực phẩm giàu chất béo không bão hòa như dầu ô liu, dầu cải, dầu lạc, quả bơ,…
• Không sử dụng các chất kích thích.
• Bổ sung các các axit béo trong cơ thể một cách hợp lý như Omega – 3, Omega – 6 bằng cách tìm kiếm các thực phẩm từ cá thu, cá hồi, dầu bắp, đậu nành,…
• Hạn chế thức khuya sau 23h và dậy sớm trước 5h sáng vì dễ gây rối loạn sản sinh estrogen.

Cải thiện tình trạng dư thừa nội tiết tố (Nồng độ Estrogen cao)

• Ăn một số loại thực phẩm giúp cân bằng nồng độ estrogen, loại bỏ estrogen dư thừa: các loại rau họ cải, như bông cải xanh, cải bắp, súp lơ, cải xoăn, nấm, nho đỏ, hạt lanh, hạt ngũ cốc,… Các loai rau cải có tác dụng tốt trong việc tái hấp thu lại hormone sinh dục nữ đang có trong ruột.
• Tránh sử dụng các loại thuốc tránh thai, đặc biệt là không sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
• Giảm cân có thể làm giảm nồng độ estrogen ở những người thừa cân hoặc béo phì. Điều này là do các tế bào mỡ sản xuất thêm estrogen.
• Nếu thuốc gây ra nồng độ estrogen cao, bác sĩ có thể đề nghị dùng liều thấp hơn hoặc phương pháp điều trị thay thế.
• Nếu liệu pháp thay thế hormone gây ra các triệu chứng estrogen cao, hãy nói chuyện với bác sĩ- có thể bạn cần thay đổi kế hoạch điều trị. Các bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc làm giảm nồng độ estrogen.
• Ở những phụ nữ có nguy cơ ung thư vú hoặc buồng trứng rất cao , bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng. Mục đích là để giảm lượng estrogen mà cơ thể sản xuất. Các hoạt động được gọi là cắt bỏ buồng trứng, và một số người gọi nó là mãn kinh phẫu thuật.

Bổ sung nội tiết tố cho cơ thể (Thiếu hụt Estrogen)

Trong trường hợp suy giảm nội tiết tố thì hiện nay có 3 phương pháp chính được sử dụng để bổ sung nội tiết tố nữ cho cơ thể là:

• Cách 1: Bổ sung bằng các sản phẩm chứa nội tiết tố nữ tổng hợp

+ Ưu điểm: Có tác dụng nhanh, mạnh. Thường dùng trong các trường hợp suy giảm nội tiết tố nặng

+ Nhược điểm: Không thể tự đào thải khi dư thừa, chống chỉ định với phụ nữ trên 65 tuổi, phụ nữ có các khối u ở vú hoặc tử cung, phụ nữ mắc bệnh gan, bệnh tim mạch. Quá lạm dụng chúng dẫn đến khả năng ung thư vú lên nhiều lần và có thể gây xuất huyết tử cung. Phải có sự đồng ý và hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng.

• Cách 2: Bổ sung bằng các thực phẩm hàng ngày

+ Ưu điểm: Estrogen chứa trong nhiều loại thực vật nhưng dồi dào nhất với cơ địa người Việt Nam là từ mầm đậu nành. Trong mầm đậu nành chứa một loại hoạt chất là isflavone có cầu trúc phân tử khá giống estrogen của cơ thể, nên dễ dàng hấp thụ khi thiếu hụt và đào thải khi dư thừa nhờ đó giúp cân bằng lại nội tiết tố hiệu quả.

+ Nhược điểm: Tuy nhiên nếu chỉ sử dụng các chế phẩm của đậu nành hoặc mầm đậu nành ở dạng thô như hạt đậu nành, bột đậu nành, sữa đậu nành thì hàm lượng khá ít và khó hấp thụ.

• Cách 3: Bổ sung bằng estrogen thảo dược

+ Ưu điểm: Có hàm lượng lớn, dễ dàng hấp thụ, có thể bổ sung khi thiếu và đào thải khi dư thừa, không gây ứ động trong cơ thể, do đó hiệu quả cân bằng nội tiết tố được tối ưu. An toàn, không tác dụng phụ, không làm tăng số lượng, kích thước u nang, u xơ, thích hợp với người mắc ung bướu. Vì vậy chị em có thể sử dụng không cần sự chỉ định theo dõi của bác sĩ.

+ Nhược điểm: Có tác dụng dần dần, cảm nhận hiệu quả sau 1 đến 2 tháng sử dụng.

4 Phương pháp hàng đầu bổ sung nội tiết tố estrogen hiệu quả